piotr jagielski: grunge [czarne, 2023]

Gdy zbliżałem się do końca książki Piotra Jagielskiego, w mojej głowie nie leciał żaden z grunge’owych hitów, lecz Mixed Emotions Stonesów.

(o)(o)

Takie właśnie, mieszane, uczucia miałem podczas lektury nowej pozycji z „Serii Amerykańskiej” Wydawnictwa Czarne, noszącej tytuł Grunge. Bękarty z Seattle. Z jednej strony – czytało się ją bardzo dobrze, z drugiej – zastanawiałem się, czy ta książka jest w ogóle potrzebna?

Wpierw jednak, nim padnie odpowiedź na to pytanie, zdjęcie specjalnie dla Andrzeja Stasiuka. A na nim Kurt Cobain nie znęcający się nad kotem:

Grunge to nie jest tłumaczenie dzieła jakiegoś amerykańskiego dziennikarza, to rzecz polskiego autora, wspomnianego wyżej Piotra Jagielskiego, dziennikarza podejmującego w swych książkach (Legia mistrzów, Bird żyje [Charlie, nie Larry], Święta tradycja, własny głos) tematy muzyczne i sportowe. Jest kibicem Manchesteru United, więc należy mu życzyć wytrwałości i pogody ducha.

(o)(o)

Bękarty to produkt udogodnień współczesności. Jagielski nie musiał wybrać się w daleką podróż do Seattle ani wydawać grubej kasy na zaoceaniczne rozmowy telefoniczne. Dzięki internetowi i pomocy m.in. Artura Rojka, który od lat ma dobre relacje z ludźmi z Sub Popu, urodzony w 1986 r. autor mógł pogadać z tak znaczącymi dla Seattle sound postaciami, jak Mark Arm z Mudhoney czy założyciele Sub Popu Bruce Pavitt i Jonathan Poneman, ale też z tymi, którym sława i pieniądze przeszły koło nosa, niekoniecznie z powodu przedawkowania, by wymienić tu Kevina Wooda, starszego brata sławniejszego Andy’ego (Malfunkshun, Mother Love Bone), który nie trafił nawet do „Klubu 27” (dożyl zaledwie 24 lat).

To, oczywiście, żaden zarzut. Pewnie romantyczniej byłoby udać się w długą drogę śladami grunge’owej rewolucji i pogadać z jej bohaterami na miejscu. No, ale tu już mogę co najwyżej powiedzieć sam do siebie: „To się udaj”.

(o)(o)

Rocznik 86, czyli Jagielski – jak sam zresztą przyznaje – urodził się zbyt późno, „by przeżywać ukazywanie się kolejnych płyt zespołów z Seattle, oglądać, jak grunge podbija świat nie tylko muzyką, ale także stylem ubioru”. Tak więc nie ma tu żadnych kombatanckich wspomnień, o które ja mógłbym się już pokusić, pamiętając, jak na przerwie w ogólniaku gadaliśmy o samobójstwie Kurta Cobaina albo o tym, z jakim przejęciem Maciej Chmiel w trójkowej Ręce boksera puszczał premierowe utwory z nadchodzącej płyty Nirvany In Utero – Scentless Apprentice i Serve the Servants. Tak, było w tym coś podniosłego. Podobnie jak przy prezentacji piosenek Porno for Pyros. Złote czasy radia.

Czy coś to zmienia, że Jagielski był za młody na to, by śledzić na żywo grunge’ową rewoltę? Chyba niewiele. Opisuje zdarzenia, cytuje innych, daje im mówić, nie dodaje niczego od siebie. Żadnej „postgrunge’owej” perspektywy tu nie ma. Szkoda.

(o)(o)

Tak bardzo przyzwyczaiłem się do tego, ze dzisiejsze biografie to tzw. historie mówione, że z miejsca poczułem lekkie rozczarowanie, iż Grunge takową nie jest. Oczywiście, mamy tu mnóstwo wypowiedzi udzielonych samemu Jagielskiemu, jak i tych cytowanych z innych książek czy magazynów, ale jest to „normalna” biografia. Wpierw było lekkie rozczarowanie, potem myśl, że może to i dobrze, bo nawet oral histories mogą się w końcu znudzić.

(o)(o)

No więc czytam dość szybko i z przyjemnością, ale co chwilę jedna rzecz nie daje mi spokoju. W głowie pojawia się pytanie: skoro znam Everybody Loves Our Town: An Oral History of Grunge Marka Yarma, rzecz naprawdę wybitną, którą – jeśli nie zna się na tyle dobrze angielski, by zmierzyć się z oryginałem – warto przeczytać nawet w polskim, pełnym błędów językowych wydaniu Kagry, to po co właściwie tracić czas na to, co napisał Jagielski?

Historie są niemal te same. Może tylko wątek ze wspomnianym bratem Andy’ego Wooda, olanym przez kolegów, który chyba do dziś rzeźbi jako Malfunkshun, jest czymś, czego nie było we Wszyscy kochają nasze miasto. W każdym razie nie pamiętam tej postaci z książki Yarma.

(o)(o)

Choć zastanawiałem się, czy przy Bękartach nie trzyma mnie wyłącznie darmowy egzemplarz, to jednak wychodzi na to, że po raz kolejny dałem się ponieść tym samym historiom. Takim jak ta Marka Lanegana, który nie radząc sobie z agresją po pijaku, poszedł w heroinę, by się wyciszyć. Albo Kurta Cobaina i jego kompletnego nieradzenia sobie ze sławą. Wiadomo, jak to się skończyło. Znamy to na pamięć. Zresztą jeden z najbardziej zapadających w pamięć fragmentów to ten, w którym czytamy, jak wokalista Nirvany prosi kogoś, by wyłączył klip Smells Like Teen Spirit, lecz p chwili ze zdziwieniem stwierdza, że wciąż słyszy swój śpiew – z samochodu przy hotelu.

Screaming Trees u Davida Lettermana. Lanegan z podbitym okiem (pamiątka po bójce w barze)

Tym, którzy nie znają książki Wszyscy kochają nasze miasto, polecam Bękartów -jako wstęp do prawdziwego arcydzieła historii mówionej. Jeśli syn, córka, młodszy brat czy siostra chcą wiedzieć, z czym się je ten cały grunge, można im polecić Jagielskiego – też jako aperitif przed właściwym posiłkiem. A jeżeli ktoś zna już doskonałą robotę Yarma, może sobie Grunge darować. Chyba że, jak ja, lubi słuchać tych samych kawałków.

(o)(o)

Zastanawiam się, ile dziś znaczy dla mnie grunge. Nirvana to wciąż jeden z moich ulubionych zespołów. Bardzo lubię parę kawałków Mudhoney. Słuchałem wczoraj 8-Way Santa Tad – gdzieś tak do połowy z dużą przyjemnością. Nie zmęczyłem pierwszej płyty Skin Yard.

Czyli nie znaczy bardzo dużo. Ciekawe więc, dlaczego aż tak lubię o nim czytać.

PS Nadajnik wskazuje również błędy, które pojawiają się w książce. Sam nie jestem w tym dobry – mam kiepską pamięć i nie mam natury encyklopedysty. Jena rzecz jednak rzuciła mi się oczy. Autor pisze: „Grany [w serialu M.A.S.H – dop. 10fs] przez Gary’ego Burghoffa kapral «Radar» O’Reilly to zgrywus, szachraj, kawalarz, wielbiciel dobrych trunków i cygar, pobierający od szeregowych opłaty za podglądanie biorących prysznic pielęgniarek”. Jako fan serialu, którego główną gwiazdą był Alan Alda, pragnę zauważyć, że Radar był… prawiczkiem gustującym w soku winogronowym.

(o)(o)

Piotr Jagielski: Grunge. Bękarty z Seattle (premiera 22 listopada 2023). Do nabycia w formie papierowej, jako e-book i MP3

RAGE AGAINST THE MACHINE COVERUJĄ ZESPÓŁ DUŻO CIEKAWSZY OD NICH SAMYCH!

A konkretnie Chafouin.

mistrzostwa jaworzna w kurczaku z rożna (podsumowanie 2022, cz. 2)

Wyliniali rockmani pokroju Dżejmsa Bo czy Ozzy’ego narzekają, że nie ma już prawdziwych żab w Nasiołce dziś dobrej muzyki, dobrych kapel.

My, cała redakcja, choć nie chce nam się robić drugiej części podsumowania, udowadniamy, że jest inaczej. Zarówno tu, jak i tam.

Z ciężkim sercem robiłem selekcję, a i tak prawie tyle tych płyt, ile błędów w pracy Mateu Lahoza.

Ty, no to lecimy…

||ALA|MEDA||SPECTRA 01 [BRUTALITY GARDEN]

Trochę wody w Przemszy upłynęło od czasu, gdy słyszałem coś interesującego od Kuby Ziołka, gwiazdy naszego niezalu. Również analiza jego wypowiedzi, wykonana przez MC Nie Lubię Ambientu, nie nastrajała proziołkowo. A tu miła niespodzianka. Kolejna wariacja na temat nazwy „Alameda” i zwrot w stronę rytmów, które nieźle opisuje bandcampowy tag afro house.

(o)

ANTELOPERPINK DOLPHINS [INTERNATIONAL ANTHEM]

Fajnie było z żoną podyskutować na temat koncertu jaimie branch w katowickim NOSPR-ze, bo ja nie byłem nim zachwycony (bardziej podszedł mi występ kwartetu Anna Kaluza / Artur Majewski / Rafał Mazur / Vasco Trilla). Potem była już tylko wiadomość o śmierci Artystki (dużą literą, choć sama chciałaby, aby jej imię i nazwisko zapisywać małymi).

Swoją drogą, to niezła głupota, że tego, co się dzieje w imponującym budynku Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia, nie można rejestrować.

(o)

BÖRNDROTTNIGAR DAUÐANS [IRON LUNG RECORDS]

To lubię. Post-punk, o którym można by powiedzieć wszystko, tylko nie to, że powstał w 2022 roku. Jednocześnie można powiedzieć o nim wszystko, tylko nie to, że jest jakimś pozerskim revivalem. Choć może i jest; w końcu, co ja wiem o scenie islandzkiej. Wątpię jednak, że jest.

Polski tytuł płyty to „Królowe śmierci”. Królowe są trzy plus jeden facio. Trochę wieje tu chłodem. Dawno temu, bo w 2014, Börn wydało poprzedni duży materiał. Do sprawdzenia.

(o)

COLUMBUS DUOSUPREMATIST [FONORADAR RECORDS]

„Mamy więc na Suprematist noise rock ożeniony z post-rockiem – zdecydowanie powyżej średniej”.

(o)

DUNUMSWHERE’S MY EIDI? [RADIO KHIYABAN]

Zespół Sijala Nasralli. Zespół z Durnham w Karolinie Północnej, lecz jego korzenie tkwią w Palestynie. Sama nazwa (łatwo sprawdzić, czym jest „dunam”), tytuł jednego z utworów (Love Letter to Ahmad Yassin), a zwłaszcza efektowny opis tego, co grają Dunums („Arty, noisey, post-rock, bedroom fake-jazz for a free Palestine”), rozwiewają wątpliwości, o co idzie walka. Myślałem, że to połączenie arabskiego folkloru z zachodnim rockiem odpije się szerszym echem. Projekt Nasralli stanowi dla mnie zagadkę i nie czuję się do końca pewnie, pisząc o nim. Nie jest to chyba jednak kolejna „egzotyka” do oswojenia przez Rojka na potrzeby Off Festivalu, by wzbudzić zachwyt starych capów „od muzyki” i młodzieży.

(o)

EARTHEN SEAGHOST POEMS [KRANKY]

Jacob Long, podobnie jak jego kolega z Black Eyes i Mi Ami – Daniel Martin McCormick, poszedł w elektronikę. Dla mnie jednak bardziej przyswajalną. Imponujące, jakie rejony muzyczne penetruje ta ekipa (Water Damage!). W przypadku Ghost Poems do tagów dodałbym też „dub”.

(o)

HINODE TAPESHINODE TAPES [INSTANT CLASSIC]

Wielki powrót Instant Classic. Pamiętam, że kiedyś byłem zdziwiony, iż to wydawnictwo nieźle rezonuje na zagranicznych portalach; i nie mam tu na myśli niszowych blogów. Ciekawe, jak będzie tym razem. Na razie wyborcza.pl uznała Hinode Tapes za piątą wśród najlepszych płyt br. Biorąc pod uwagę inne pozycje w zestawieniu, trudno powiedzieć, czy się cieszyć z takiego wyróżnienia.

Instant Classic wróciło z rewelacyjnym materiałem, zapowiedziało wznowienie Lines Wacława Zimpela. W tym przypadku akurat nic, tylko się cieszyć.

(o)

HTRKLIVE AT SYDNEY OPERA HOUSE [N&J BLUEBERRIES]

Australijskie ponuractwo, które śledzę od lat. W wersji live też nie chce się odczepić. Mam wyjątkową słabość do tego, co tworzą Jonnine Standish i Nigel Yang, a kiedyś również Sean Stewart, od śmierci którego minęło już 12 lat.

(o)

JON PORRASARROYO [THRILL JOCKEY]

Coraz rzadziej Thrill Jockey wydaje płyty, których chce mi się słuchać. Jednym z wyjątków jest ambient Jona Porrasa, który nie zginął w zalewie płyt określanych w ten sposób. Piękny, kojący minimalizm.

(o)

KRAUSETHE ART OF FATIGUE [VENERATE INDUSTRIES]

Znów w rocznym zestawieniu, bowiem greccy noiserockowcy trzymają poziom. I muzycznie, i graficznie. Klip też fajny:

(o)

LITURGYAS THE BLOOD OF GOD BURSTS THE VEINS OF TIME [THRILL JOCKEY]

O, znów Thrill Jockey. Znam chyba tylko jedną osobę, która lubi ten zespół. Czekam na dużą płytę, która ma wyjść w marcu 2023.

(o)

MARIA W HORN & SARA PARKMANFUNERAL FOLK [XKATEDRAL; SUPERTRADITIONAL RECORDS]

Panie grały ze sobą już jako nastolatki. Teraz – jak podpowiada tytuł płyty – postanowiły zmierzyć się z nieuniknionym. Wraz z nimi słuchacz.

(o)

MATTHEW SHIPP TRIOWORLD CONSTRUCT [ESP DISK]

„Kocham Coltrane’a, kocham Ornette’a, kocham Monka – ale pierdolić ich wszystkich, pierdolić tradycję i z całą pewnością pierdolić Chicka Coreę i Keitha Jarretta”. Przyjedź, chłopie, do NOSPR-u.

(o)

MELISA ZASŁUGUJĘ NA ISTNIENIE [KOTY RECORDS]

„Kilkanaście minut pełnych wpierdolu i emocji plus chwila wytchnienia (wytchnienia tylko od tego pierwszego)”.

(o)

OHYDAPAN BÓG SPEŁNI WSZYSTKIE PRAGNIENIA LEWAKÓW …I DOJDZIE DO KATASTROFY! [LA VIDA DE UN MUS; N.I.C.]

(o)

ONEIDASUCCESS [JOYFUL NOISE RECORDINGS]

Jakoś mnie ominęła muzyka nowojorczyków. Niby znam kapelę, a jakbym nie znał. Trzeba nadrobić, bo ta psychodelia z Success zaraża swoją witalnością.

(o)

PAN•AMERICANTHE PATIENCE FADER [KRANKY]

Mark Nelson chwilami na granicy muzyki umilającej oczekiwanie w centrum medycznym, ale nigdy jej nie przekraczający.

(o)

ROZWÓDGOLD [FONORADAR RECORDS]

„W życiu bym nie pomyślał, że słowo «rozwód» może się dobrze kojarzyć”.

(o)

SPIRITUALIZEDEVERYTHING WAS BEAUTIFUL [FAT POSSUM RECORDS; BELLA UNION]

Do tego, co zwykł grać ostatnio, Jason Pierce doczepił klimat swego opus magnum, czyli Ladies and Gentlemen We Are Floating in Space (tym razem na początku płyty słyszymy głos córki J Spacemana, nie jego dziewczyny). Słucham i słucham i jakoś to do mnie nie trafia. Może inaczej: trafia, ale wolałbym, żeby trafiało mocniej. Momenty niby są, ale wciąż i tak najbardziej podoba mi się otwierający całość Always Together With You, który osiem lat temu pojawił się w innej wersji na składance The Space Project. Będę próbował dalej.

(o)

THE POISON ARROWSWAR REGARDS [FILE 13 RECORDS]

Znów jakby lata 90. The Poison Arrows trochę podostrzyli i wyszedł im materiał lepszy niż poprzednie. Plus świetne wplecenie rapu We Are Collateral. Płyta miała się ukazać w 2020 r., ale premiera została opóźniona z powodu pandemii.

(o)

WARTHOGWARTHOG [TOXIC STATE RECORDS; STATIC SHOCK RECORDS]

To chyba trzeci materiał nowojorczyków, którego tytułem jest nazwa zespołu. Wciąż trudno tego nie lubić, bo wszystko, łącznie z grafiką, jest prima sort. Tylko z laci już nie wypierdala. Jeszcze się nie przejadło. Zobaczymy, co dalej.

Fajne chłopaki:

(o)

WHITE SUNSDEAD TIME [ORANGE MILK RECORDS]

Witamy – jak niemal co roku. Rzutem na taśmę weszło mi Dead Time. Stoję sobie, proszę ja ciebie, na przystanku Katowice Rondo, za mną fontanna przerobiona na choinkę, przede mną potrzebne jak rybie rower Rondo Sztuki, na słuchawkach White Suns i wtem! Wlazło, choć jeszcze przed chwilą myślałem, że będzie to pierwsza (albo druga) płyta w dyskografii nowojorczyków, która nie wlezie. Chyba trochę kocham ten zespół.

(o)

ZGUBAZNÓJ [LOŻA OFICYNA]

Znój może być odczytywany jako płyta niemal religijna. Efekt jest fantastyczny.

(o)

HITY Z SATELITY

A oto dwa ulubione przeboje 2022 r.:

Po tych wszystkich zgrzytach i trzaskach bas Flea i gitara Johna Frusciante (RHCP tylko z Fru!) koją uszy. Chciałbym, żeby zespół Kiedisa nagrał kiedyś 40-minutowy materiał. No, ale jaką mam gwarancję, że byłoby to akurat te 40 minut, które pasują mnie? Zdarza się chłopakom starszym panom lekko przynudzić na Unlimited Love (tak czy siak, może to jest faktycznie moja ulubiona płyta A.D. 2022?), ale dzięki takim piosenkom jak Aquatic Mouth Dance, It’s Only Natural, Watchu Thinkin’, Bastards of Light, The Heavy Wing, Tangelo czy mojej ulubionej White Braids & Pillow Chair i tak mają we mnie fana (który chyba jednak nie ogarnie wyjazdu na warszawski koncert RHCP. Choć kto wie?).

Jan Borysewicz mówił, że miał propozycję, by grać na wiośle w Red Hotach, ale odmówił. Szkoda w chuj.

(o)

Piosenka dla debili. Zabawna niczym najlepsze momenty Clerks i Trailer Park Boys.

Swagger Clerks GIF - Find & Share on GIPHY

Gdyby muzyka składała się wyłącznie z Funeral Folk i Zguby, człowiek nie miałby siły, żeby wstać i zamówić płyty.

Piosenka dla debili. Zabawna niczym najlepsze momenty Clerks i Trailer Park Boys. Gdyby muzyka składała się wyłącznie z Funeral Folk i Zguby, człowiek nie miałby siły, żeby wstać i zamówić płyty.

(o)

Dwa hity – jakoś źle to wygląda, więc dajmy trzeci. Gdyby istniała polska, niezależna lista przebojów, myślę, że ten utwór parę razy zająłby pierwsze miejsce. Zwłaszcza basista piętnaście miejsc pod rząd zajął.

(o)

Jestem tak stary, że wciąż używam last.fm. No to może jeszcze najczęściej słuchana przeze mnie piosenka w ubiegłym roku, błagająca wręcz o wideo:

Love is need
No love unscathed
Scarred and ill
And endless pain

fischerle – zamieć [patalax; 2022]

bandcamp

facebook

Od razu myślę: „zawieje i zamiecie śnieżne”. Ta groźnie brzmiąca zapowiedź z prognoz pogodowych, działająca w dzieciństwie na wyobraźnię, utkwiła mi w pamięci. No i dobrze brzmi. Aż dziw, że nikt (?) nie zrobił z niej tytuły płyty albo chociaż pojedynczego utworu.

Siedzę, słucham Zamieci (bodaj czwartej płyty Fischerlego, która się tu, na blogu, pojawia) i myślę sobie, że mi się podoba, ale, kurde faja, czemu jakby mniej niż inne płyty, które pod tym szyldem nagrał Mateusz Wysocki, a które dobrze poznałem, czyli Ptylotics, α​-​ribbon i Kaznodzieja.

Nawet się cieszę bardziej niż zwykle, bo chyba pierwszy raz w twórczości tego projektu usłyszałem wpływy post-rocka, ale mimo to coś mi nie gra tu do końca. Może tym razem nie trafiła do mnie krótka bajka opowiedziana przez Fischerlego na Bandcampie?

***

Psychodeliczne dub techno. Podejrzewam, że generalnie olewane przez fanów gitarowej alternatywy. A przecież taka Fałda (czy ja tam słyszę gitarę?) mogłaby znaleźć się na płycie niektórych dawnych wizjonerów post-rocka, choćby Tortoise. Różnica jest taka, że Wysocki – w przeciwieństwie do chicagowskich mistrzów – nie zaczął przynudzać. Jest też Zamieć (znów słuchamy Fałdy, ale też Punktów odniesienia) bodaj najbardziej przystępnym materiałem Fischerlego. Rzekłbym, że chwilami nawet może zbyt przystępnym.

Leci po raz kolejny ten album i zastanawiam się znów nad tym, czego mi brakuje. Dochodzę do wniosku, że choć każdy kawałek podoba mi się z osobna, to gdy ogarniam je jako całość, mam wrażenie, że brakuje na nowej kasecie Wysockiego spójności. Jak gdyby były to utwory z różnych sesji.

Z drugiej strony, przypomniałem sobie starsze wydawnictwa Fischerlego i na nich też niekoniecznie wszystkie numery był z jednej parafii, więc może to tylko moje odczucia, może kto inny stwierdzi, że Zamieć to rzecz spójna niczym Real Madryt w finale Ligi Mistrzów.

Tak czy siak, Fischerle na słuchawkach to znów przyjemna ucieczka od wulgarnego banału rzeczywistości.

PS Patalax to sublabel Pawlacza Perskiego.

(o)(o)(o)(o)(o)(o)(o)(o)(o)(o)

nick cave & the bad seeds – gliwice, 7 sierpnia 2022

Po koncertach wielkich zespołów, które trzymają formę i mają na koncie bogatą dyskografię, zawsze pozostaje niedosyt; mnie się np. marzyło „Fifteen Feet of Pure White Snow” (o „Babe, I’m on Fire” nawet nie śniłem). Ale jak wczoraj Nick Cave & the Bad Seeds dokurwili takim „From Her to Eternity”, to nie miałem pytań. Plus bardzo miłe zaskoczenie, czyli „Vortex” na bis.

Arena Gliwice, sektor któryś tam. Ale i tak było warto. „Into My Arms” teraz będzie za mną chodzić przez miesiąc.

melisa – zasługuję na istnienie [koty records; 2022]

melisa

koty records

Ładnych parę lat temu pokładałem wielkie nadzieje w polskim, gitarowym graniu na podstawie tego, czym częstowały takie zespoły, jak The Spouds, Melisa czy Brooks Was Here. Po części wynikało to z początkowej nieświadomości, że to ekipy powiązane personalnie, więc nie mógł stać za tym jakiś szerszy trend. Wtedy też nie do końca sobie to uświadamiałem, ale być może lekkie przecenienie ich – było nie było, bardzo dobrych – nagrań (choć gdy teraz przypomniałem sobie pierwszy, noisepunkowy materiał Melisy, „Dla Melizy”, myślę, że może jednak ja tu nikogo nie przeceniałem…) wzięło się z faktu, że wymienione grupy stanęły przeciwko biedzie polskiego punka i hardcore’a; nie były ową biedą obciążone ani muzycznie, ani mentalnie. Stanęły przeciwko nędzy chujowego brzmienia, banalnych kompozycji, protekcjonalnego (a może raczej wzgardliwego) przekazu i – last but not least – ogólnej, punkowej głuchocie, dzięki której publika zawsze tłumniej przyjdzie na – dajmy na to – Eye for an Eye niż na Titanic Sea Moon, Columbus Duo czy… Melisę.

Wracając do owego protekcjonalnego przekazu – do granic został on chyba doprowadzony w kawałku Dezertera „Hodowla głupków” z płyty „Mniejszy zjada większego”. Jakże inaczej wypadają teksty Melisy czy Brook Was Here z ich „polskiej” płyty przy tych pisanych ex cathedra tekścidłach, traktujących słuchacza jak debila, który dowiaduje się, że jest nim, debilem, bo ogląda w telewizji nie te programy, które powinien.

Tak, teksty na „III” były miłą niespodzianką, zwłaszcza gorzkie „Lunaparki” („Kanały dzisiaj piękne, mogę być tu przez cały dzień / Przepaski, panny wyklęte, słucham płyt de press / Tacy sami, tacy sami / Strzelanie dzisiaj jest piękne, od rana ktoś bawi się / Maleo otwiera kopertę do jutra ma za co jeść”), przypominające nieco Świetlickiego, który robił sobie jaja z nie kogo innego, jak Malejonka: „Dzisiaj dostałem list od papieża / Pisze, że we mnie wierzy / Dzisiaj dostałem list od papieża / Pisze, że jestem niezły”).

Podobnie jest na nowym wydawnictwie Melisy (Marcel Gawinecki – bas, Mateusz Romanowski – gitara i głos, Antoni Zajączkowski – bębny), mającym dość (tu zabrakło mi przymiotnika; możecie sobie go dodać) tytuł „Zasługuję na istnienie”. Słowa napisane przez Romanowskiego zostają w głowie („chciałeś pluralizm / a stałeś się nami”), a ja mam przyjemne wrażenie, że nikt mnie nie poucza; że pisał je ktoś, kto po dyskusji nie podejmuje niezwykle radykalnego kroku, jakim jest usunięcie ze znajomych na fejsie.

Dobrze to też brzmi (nagrywali w Studiu Cierpienie Gawinecki i Zajączkowski). Inżynieria dźwięku na piątkę z plusem, choć z punktu widzenia sztuki rockowej – ktoś może powiedzieć – płyta gra jak gówno. Gitary często nieco schowane, zdominowane przez „zawiesisty” bas, wokale nie są wysunięte o kilometr względem instrumentów. Bębny – nie wypada nie wspomnieć – dają po uszach jak Pan Bóg przykazał. Mnie to podchodzi, zwłaszcza że „Zasługuję na istnienie” potrafi zabrzmieć nie tylko brudno, ale i potężnie, wręcz metalowo (vide „Śnienie”). Jedyne, do czego bym się przyczepił, to wysunięty głos w „Śnieniu” właśnie. Psuje nieco efekt, choć może nawet ten amatorsko brzmiący wokal ma swój gówniarski urok. Jak miał wokal np. w Guernice y Luno.

Całość trwa 17 minut, czyli niewiele mniej niż powinien trwać hardcore’owy koncert. Pisząc „hard core”, mam na myśli Geld czy Electric Chair, nie neandertali charczących o „pride” i „unity”.

Kilkanaście minut pełnych wpierdolu i emocji plus chwila wytchnienia – „Samotność skit” (wytchnienia tylko od tego pierwszego). Plus jeden emo-hit „Wystarczasz”.

„Tylko” 8/10 (wystawianie ocen płytom wydaje mi się dość niemądre, ale jakoś od dłuższego czasu nie umiem się powstrzymać). Pierwszy kawałek, „Widzimy się” (gościnnie zaśpiewała Kudłata ze składu Qx), robi wrażenie raczej szkicu (choć ta shellacowa gitara na początku to miód na me serce…). Brakuje mi też jakiegoś zamknięcia płyty (może „Samotność skit” na koniec to byłoby dobre rozwiązanie? Tyle że skitu chyba nie daje się na koniec). A może ten lekki chaos to zamysł?

Zjełczały zgred pozdrawia Melisę i oznajmia, że będzie wracał do „Zasługuję na istnienie”. Czekam, aż Koty wypuszczą ten materiał na nośniku/ach.

(o)(o)(o)(o)(o)(o)(o)(o)(o)(o)

Dziś, 2 marca, Lou Reed miałby 80. urodziny…

…i nie wiedziałem, jaką jego płytę włączyć.

Miałem już przygotowaną „The Blue Mask”, ale nagle pomyślałem, że muszę posłuchać „Men of Good Fortune”, więc poleciała „Berlin”. Może faktycznie kocham ją bardziej niż „Transformer”. Może kiedyś się zbiorę, żeby napisać coś więcej o Nim.

dola – czasy [widno; 2021]

dola

widno

wywiad (nie mój)

fot. Martyna Kąkalec

Chętnie machnąłbym lepszą recenzję, ale urlopowo jakoś wyobraźnia nie działa.

***

Fajne uczucie podczas pierwszego odsłuchu: chciałem, żeby „Czasy” już się skończyły, ale tylko dlatego, że miałem ochotę zacząć ich słuchać od nowa.

***

Po „W śnialni” Furii i „Acedii” Odrazy – choć to ciekawe (zwłaszcza pierwsza) płyty – miałem nadzieję, że Dola nagrała coś normalnego.

***

Na „Doli” przeważał czad, „Czasy” są bardziej klimatyczne. Przeważał albo i nie przeważał, są albo i nie są. Im jestem starszy, tym chyba częściej zapamiętuję raczej wrażenia, niż to, jaka w rzeczywistości jest muzyka, której słuchałem.

Dola to nie jest zespół, przy którym można powtórzyć stary dowcip: że metalowcy noszą długie włosy, by ukryć blizny po lobotomii. Trio wychodzi od metalu, żeniąc go z rockową awangardą (słyszalne choćby wpływy krautrocka), i częstuje nas propozycją – banalnie pisząc – oryginalną i wyjątkową. Oczywiście znajdą się tacy, którzy porównują autorów „Czasów” to pięćdziesięciu innych kapel, ale ja, słuchając Doli, myślę o Doli.

Choć teraz – już przy pierwszym numerze („Wszystko odrośnie”) – mam wrażenie, że jamują wspólnie Faust i Earth. To komplement, jakby kto pytał.

***

Panowie z Doli grają tak, jakby się im nigdzie nie spieszyło. Słychać to świetnie w „-” – kawałku, w którym zespół kapitalnie używa wyświechtanej formuły post-rocka.

***

To duża sztuka rok po roku nagrać dwie świetne płyty, które różnią się od siebie, ale te różnice nie wiążą się z wyraźną woltą stylistyczną. Ciekawe, w jakie rejony zawędruje Dola, i czy utrzyma tempo nagrywania.

***

Oczywiście, mógłbym przeanalizować kawałek po kawałku, na czym polega zajebistość tego zespołu (nawet mnie kusi, gdy właśnie zaczyna się wspomniany „-”), ale przecież każdy ma uszy. Jak komu nie podejdzie, niech idzie z Bogiem i OFF Country Club.

***

Trzecia płyta, jeszcze lepsza niż „Czasy” – byłoby idealnie. Ale może być nawet jakieś dziwadło, jak wymienione na początku nagrania Furii i Odrazy.

***

Kolejny plus na konto Doli: nową płytę wydał sam zespół, zakładając label Widno.

(o)(o)(o)(o)(o)(o)(o)(o)(o)

szpety – szpety [antenna non grata; 2021]

szpety

antenna non grata

fot. Ksawery Jan Wójciński

W związku z tym, że doba trwa zaledwie 24 godziny i trzeba ją spożytkować również na inne rzeczy niż słuchanie muzyki, staram się nie zagłębiać w niegitarowy underground. Nie ignoruję go, ale bazuję głównie na tym, co mi różni dobrzy ludzie podeślą. Inna sprawa, że z niektórymi wydawnictwami czy artystami zżyłem się na tyle, że gdyby przykładowo Pawlacz Perski nie dawał mi już nowych płyt do recenzji, i tak śledziłbym, czy coś wydaje.

Przyszła pora na label Antenna Non Grata, a wraz z nim na starego znajomego – Wojtka Kurka, który w tym roku już dwa razy gościł na 10fs („Npm” i „Buoyancy”).  A właściwie dwoje znajomych, bowiem „Szpety” nagrano w Wieży Ciśnień.

***

Szpety – świetna nazwa. A może trzeba było grać jako Szepty? Jakiś czilaucik z dwoma żeńskimi wokalami. Muzykę z klasą dla ludzi z klasą. Fryzjerski jazz.

Nic z tego. Są Szpety i muzyka co najmniej dziwna. Za instrumenty perkusyjne oraz elektronikę odpowiada wspomniany Kurek, za wokale Antonina Nowacka i Gosia Zagajewska.

***

„Rzur”, „Kruf”, „Maczak”, „Szusz”, „Czops”, „Bzard” – to tytuły utworów. Jak sobie je czytam, kojarzą mi się z imionami nadawanymi członkom Zboru Leczenia Duchem Świętym „Niebo”. Ten materiał robi zresztą poprzez swą parateatralność wrażenie ścieżki dźwiękowej do religijnych obrzędów. Broń Boże, nie uważam, żeby Kurek chciał zostać nowym Kacmajorem. Trzeba jednak przyznać, że ma to niepokojący klimat, na co zresztą większy wpływ niż gra perkusisty mają wokale obu pań (jedna z nich przez chwilę wydaje dźwięki, które kojarzą się z Naido z trzeciego sezonu „Twin Peaks”). Nie wiem, jakiego demona próbuje obudzić nasze trio np. w „Czopsie”. W każdym razie mam nadzieję, że typ śpi dalej.

Ostatnio przypomniałem sobie – od A do Z – stary serial „Robin z Sherwood”. Szpety pasują do tych bardziej mrocznych odcinków. Oczywiście nie czyni to z nich polskiego Clannad.

Napisać, że Szpety są intrygujące, to tak, jakby stwierdzić, że Jordan kapitalnie grał w kosza. Tu by trzeba użyć jakiejś grubszej metaforyki, dać się ponieść, ale nie będę się przecież wygłupiać. Uwarzyli rzur dziwny w smaku. Na pewno nie do masowej konsumpcji.

***

Bardzo przyjemne podczas słuchania tego materiału było dla mnie uczucie, że nagle zacząłem go postrzegać nie jako dziwadło, lecz – że się tak drętwo wyrażę – świadomą wypowiedź artystyczną. Może ja dojrzewałem do muzyki tria Kurek – Nowacka – Zagajewska, a może trzy ostatnie numery najzwyczajniej w świecie wybijają się na tle wcześniejszych. Albo są po prostu bardziej przystępne (np. w „Czopsie” zespół – świadomie lub nie – flirtuje ze starym post-punkiem, który flirtował z afrobeatem, co przywołuje na myśl chociażby wspaniałą Lizzy Mercier Descloux).

Czas pokaże, czy to płyta do słuchania, czy tylko do podziwiania.

(o)(o)(o)(o)(o)(o)(o)(o)(o)(o)